سیاست‌گذاری امنیتی ناتو در عصر گسترش تهدیدهای هویتی و بحران‌های منطقه‌ای

نویسنده

چکیده مقاله:

سیاست‌گذاری امنیت منطقه‌ای و بین‌المللی، تابعی از ساختار توزیع قدرت بین بازیگران اصلی نظام جهانی است. تشکل‌های ساختاری در پیمان‌های امنیتی مؤثر بوده و سبب بازتاب قدرت در آن‌ها می‌شود. در سال‌های پایانی جنگ سرد، شرایط مناسبی برای افزایش تحرک راهبردی ناتو در مناطق پیرامونی افزایش یافت. بحران ساختاری در سال‌های پایانی دهه 1980 افزایش یافته و به این ترتیب، پیمان آتلانتیک شمالی در سال 1989 در وضعیت جدیدی قرار گرفت. از این مقطع زمانی به بعد، تحرک امنیتی و ژئوپلیتیکی ناتو افزایش بیشتری پیدا کرده‌است. اولین نشانة تحرک راهبردی ناتو، در سال‌های بعد از انحلال پیمان ورشو و فروپاشی دیوار برلین به‌ وجود آمد. دیوار برلین که نماد جنگ سرد در سیاست بین‌الملل محسوب می‌شود، در نوامبر 1989 فرو ریخت. متعاقب چنین فرآیندی، زمینه برای دگرگونی در شکل‌بندی‌های سازمانی و کارکردی پیمان ناتو به وجود آمد. مهم‌ترین مسأله و دغدغه کشورهای عضو پیمان ناتو را می‌توان تغییر در چالش‌های منطقه‌ای و ظهور کارکردهای جدید در فرآیند فعالیت‌های سازمانی ناتو دانست. هرگونه تغییر در شکل‌بندی ساختاری، زمینه‌های لازم برای تغییر در ماهیت و کارکرد پیمان آتلانتیک شمالی را اجتناب‌ناپذیر می‌سازد. در سال‌های بعد از جنگ سرد، شرایط برای ظهور بحران‌های منطقه‌ای و کنش بازیگران گریز از مرکز به‌وجود آمد. فرآیندی که «جیمز روزنا» آن را به‌عنوان امنیت در «عصر آشوب‌زده» یاد می‌کند. به این ترتیب، سیاست‌گذاری امنیتی ناتو برای مقابله با تهدیدهای دوران گذار انجام گرفته است. ویژگی اصلی سیاست‌گذاری امنیتی ناتو را باید «افزایش تحرک» و «مقابله با تهدیدهای پیرامونی» دانست. «پیرامون» در نگرش ژئوپلیتیکی براساس رهیافت «نیکولاس اسپایکمن» تعریف و تبیین می‌شود. تمامی مناطقی را که در حوزه «حاشیه زمین» قرار داشته و محور اصلی بحران‌های امنیتی محسوب می‌شود، می‌توان نمادی از "پیرامون" دانست. پرسش اصلی مقاله بر این موضوع تأکید دارد که سیاست‌گذاری امنیتی ناتو براساس چه نشانه‌های راهبردی و ژئوپلیتیکی شکل گرفته‌است. فرضیه مقاله مبیّن آن است که سیاست‌گذاری امنیتی ناتو معطوف به «مدیریت بحران و کنترل محیط آشوب‌زده» خواهد بود. در تبیین این مقاله از «رهیافت نئولیبرالی کارکردگرا» استفاده خواهد‌شد. براساس چنین رهیافتی، تحرک ژئوپلیتیکی ناتو برای مدیریت بحران‌های منطقه‌ای و ایجاد ائتلاف با بازیگران حاشیه‌ای جدید محسوب می‌شود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

سیاستگذاری امنیتی ناتو در مدیریت بحران‌های منطقه‌ای

سیاستگذاری راهبردی پیمان‌های امنیتی همواره در حال تغییر و دگرگونی است. ساختار نظام بین‌الملل و چگونگی آرایش بازیگران در سیاست جهانی نقش موثری در سازوکارهای کنش راهبردی قدرت‌های بزرگ داشته است. با توجه به چنین نشانه‌هایی می‌توان بر این موضوع تاکید داشت که پیمان آتلانتیک شمالی در سال‌های بعد از جنگ سرد از یکسو تلاش داشته تا طیف گسترده‌ای از بازیگران را با اهداف امنیتی خود هماهنگ کند و از سوی دیگر...

متن کامل

گسترش نوسلفی‌گری در اروپا؛ زمینه‌های هویتی و پیامدهای امنیتی

 قبل از پیدایش «داعش»، این باور وجود داشت که خطر «نوسلفی‌گری» به خاورمیانه محدود می­شود؛ اما با تصاعد بحران تکفیری­گری و سرایت آن به دیگر مناطق جهان، مشخص شدامنیت بین­المللی را نیز تهدید می­کند. پس از خاورمیانه، اروپا دومین منطقه­ای است که با خطر نوسلفی‌گری مواجه شده­ است. شکل­گیری و توسیع پدیدۀ تکفیری­گری و پیوستن جوانان اروپایی به جریان­های نوسلفی در اروپا، مسئلۀ­ علمی این پژوهش است و از معبر...

متن کامل

سیاستگذاری امنیتی ناتو در مدیریت بحران های منطقه ای

سیاستگذاری راهبردی پیمان های امنیتی همواره در حال تغییر و دگرگونی است. ساختار نظام بین الملل و چگونگی آرایش بازیگران در سیاست جهانی نقش موثری در سازوکارهای کنش راهبردی قدرت های بزرگ داشته است. با توجه به چنین نشانه هایی می توان بر این موضوع تاکید داشت که پیمان آتلانتیک شمالی در سال های بعد از جنگ سرد از یکسو تلاش داشته تا طیف گسترده ای از بازیگران را با اهداف امنیتی خود هماهنگ کند و از سوی دیگر...

متن کامل

تأثیر امنیتی گسترش جغرافیایی ناتو بر امنیت ملی و کارکردهای دفاعی جمهوری اسلامی ایران

سازمان آتلانتیک شمالی که یک تشکل عمدتاً سیاسی به‌جامانده از زمان جنگ سرد است، به واسطه سهمی که رهبر آن یعنی آمریکا در نظام بین‌الملل دارد، باعث شده است همچنان خود را به عنوان قدرتی مطرح در عرصه جهانی مطرح کند. ناتو که شامل کشورهای غربی به رهبری آمریکاست، سعی می‌کند در جای‌جای جهان، حضور فیزیکی خود را حفظ کند. در این میان منطقه خاورمیانه و کشور ایران از جمله مناطقی است که این حضور قابل لمس و دارا...

متن کامل

بحرانهای اخلاقی تمدن عصر جدید

هدف: هدف از این پژوهش، اثبات این فرضیه بود که تمدن غربی با فاصله گرفتن از وجه فطری و تغییر در نظام قراردادی و اعتباری، در زیرساختهای اخلاق دچار بحران شده و برایند این تمدن، افول کرامت انسانی بوده است. روش: این تحقیق به روش کتابخانه‏ای و توصیفی- تح...

متن کامل

یازده سپتامبر و گسترش ناتو

حادثه یازده سپتامبر یکی از اثر گذارترین وقایع بین المللی در سیاست بین الملل به شمار می رود. این رویداد فصلی جدید را در مناسبات بین المللی آغاز و از ابعاد مختلف بر سیاست های قدرت های بزرگ و همچنین نهادهای بین المللی اثر گذاشت. ناتو، نهاد اصلی تامین کننده امنیت غرب نیز از این رویداد متاثر شد و تغییراتی در راهبرد و روند برخورد آن با عوامل تهدید کننده امنیت غرب و فرایند گسترش آن پدید آمد. در این...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 5  شماره 15

صفحات  13- 44

تاریخ انتشار 2015-03-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023